जसरी फ्रायडले यौनलाई प्रमुखता दिएर मानिसका भित्री तह वा पत्रहरूको उद्घाटन गर्न सुरु गरे, उसैगरी दार्शनिक मार्क्सले धनलाई प्रधानता दिएर सामाजिक मान्यता, संस्था र व्यवस्थाहरू आदिको पोल खोल्ने काम आरम्भ गरे। मार्क्सको...

Read More

सुरुवातमा पूँजीवादले विश्वमा समृद्धि ल्याउने दाबी गरेको थियो। प्रत्येकलाई खाना, आवास र शिक्षा लगायत आधारभूत आवश्यकता पूर्ति गर्ने दाबी गरेको पूँजीवादले के यो वाचा पूरा गरेको छ? यो प्रश्न त्यतिबेला उठ्छ, जब...

Read More

मालहरूमा मूल्य श्रमबाट बन्दछ। यसको स्तर मालहरूको उत्पादनमाथि खर्च भएको श्रमबाट निर्धारित हुने गर्दछ। श्रमको मात्रा श्रमकालबाट मापन गरिन्छ। कुनै मालको उत्पादनका निम्ति आवश्यक श्रमको समयजति धेरै हुन्छ, श्रमको मात्रा त्यति नै...

Read More

अमेरिकी दार्शनिक ड्यूई र उनका अनुयायीहरूको आत्मगत-आदर्शवादी मत, व्यावहारिकतावादको एउटा प्रकार। ड्यूईका अनुसार कर्ता तथा विषय, विचारहरू तथा तथ्यहरू, मानसिक तथा शारीरिकको बीचमा अन्तर, अनुभवको अन्तर्गत अन्तर, स्थितिका तत्त्वहरू, कुनै घटनाका पक्ष...

Read More

कम्युनिष्ट घोषणा पत्रको ‘मानव समाजको आजसम्मको लिखित इतिहास वर्गसंघर्षको इतिहास हो’ भन्ने वाक्यांशले सामाजिक इतिहासको सार प्रस्तुत गरेको छ। तर, यस ‘वर्गसंघर्ष’ शब्दलाई बुझ्ने कसरी ? वर्गसंघर्षलाई सडकको भिडन्त वा आमनेसामनेको खुला...

Read More

युरोपमा औद्योगिक क्रान्तिबाट स्थापित भएको पूँजीवादसँगै सर्वहारा वर्गको जन्म तथा पूँजीवादको विरुद्ध सर्वहारा वर्गको निरन्तर संघर्षको पृष्ठभूमिमा मार्क्सवादको जन्म भएको थियो। त्यसै अनुसार युरोपमा मजदुर आन्दोलन र कम्युनिष्ट पार्टीहरूका जन्मको इतिहास पनि...

Read More